صنایع فرهنگی به عنوان خوراک فرهنگی و معنوی انسان‌ها، نقش بسیار مهمی در غنی‌سازی حیات درونی و پالایش روح مردم دارند و به دلیل همین کاربرد، در جوامع مختلف، با حساسیت‌های بسیاری از سوی دولتمردان دنبال می‌شوند.

پرویز کرمی دبیر ستاد فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، با بیان اینکه آنچه در سند تحول دولت سیزدهم به‌عنوان نشانگرهای وضعیت مطلوب ذکر شده است، گفت: افزایش سهم صنایع فرهنگی مروج سبک زندگی اسلامی – ایرانی از تولید ناخالص داخلی، افزایش اشتغال در این صنایع و افزایش صادرات محصولات خلاق این حوزه است، افزود: همچنین از دیگر نشانه‌های وضعیت مطلوب می‎توان به افزایش ساخت و فروش و صادرات ایران‌ساخت در 6 حوزه فیلم‌های سینمایی ملی، صنعت پویانمایی داخلی، موسیقی ملی، بازی‌های دیجیتال ملی، انواع پوشاک داخلی و انواع نوشت‌افزار داخلی اشاره کرد. گسترش تولید و فروش اسباب‌بازی ایران‌ساخت و افزایش صادرات صنایع دستی، از دیگر شاخصه‌های رسیدن به وضعیت مطلوب است.

کرمی به 3 راهبرد پرداخته‌شده در سند ملی به‌عنوان «چرخش‌های تحول‌آفرین» اشاره کرد و گفت: این 3 راهبرد شامل «از تمرکز صرف بر مصرف داخلی به رویکرد صادراتی ایران‌ساخت در صنایع فرهنگی»، «از نگاه صرف خدماتی و هزینه‌ای به حوزه فرهنگ به نگاه اقتصاد فرهنگ» و «از رویکرد پروژه‌ای در تولید محصولات فرهنگی و خلاق به رویکرد ارزش‌آفرینی زنجیره‌ای و یکپارچه شخصیت‌ساز و الگوساز» می‌شود.

محیط کسب‌وکار نامناسب

رییس ستاد اجرایی‌سازی سند ملی فناوری های نرم، نخستین چالش حوزه صنایع فرهنگی را «محیط کسب‌وکار نامناسب این صنایع» عنوان کرد و گفت: برای رفع این چالش، راهبردهایی چون «توسعه نظام‌های پشتیبان تصمیم در حوزه صنایع فرهنگی»، «اصلاح سازوکارهای تنظیم‌گری این حوزه»، «حمایت از تولید محصولات یکپارچه در زنجیره صنایع فرهنگی» و «تسهیل دسترسی به منابع مالی پشتیبان تولید صنایع فرهنگی» اندیشیده شده است.

صنایع دستی

کرمی در بیان چالش دوم، به «نبود نمانام‌های ملی و جهانی صنایع دستی و کاربردی نبودن این صنایع، متناسب با تحولات سبک زندگی»، اشاره کرد و افزود: عامل پدیدآمدن این چالش، «ناکارآمدی بازار صنایع دستی» عنوان شده و برای رفع آن، راهبرد «توسعه زیرساخت‌های اقتصادی و حقوقی بازار صنایع دستی» پیشنهاد شده است.

سینما

مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، چالش سوم را به «ضعف کمی وکیفی فیلم‌های سینمایی ملی» مربوط دانست و اذعان کرد: این چالش در نتیجه «ضعف زیرساخت‌های سخت‌افزاری و نرم‌افزاری تولید محصولات حرفه‌ای» عنوان شده و راهبرد رفع آن نیز «حمایت از توسعه سرمایه‌گذاری در بازار سینما» لحاظ شده است که این مهم در سند مرتبط با ستاد فناوری‌های نرم معاونت علی و فناوری نیز تاکید شده است.

پویانمایی و بازی‌های دیجیتال

کرمی در تشریح چالش چهارم، به «ضعف رقابت‌پذیری صنعت پویانمایی و بازی‌های دیجیتال» پرداخت و با اعلام اینکه این چالش، 3 عامل آسیب‌شناسانه را به خود می‌بیند، گفت: عامل نخست پیدایی این وضعیت، «ضعف زیرساخت‌های اختصاصی صنعت پویانمایی و بازی‌های دیجیتال» است که برای رفع این ساختار، راهبرد «حمایت حقوقی و زیرساختی از فعالان صنعت پویانمایی و بازی‌های دیجیتال» اندیشیده شده است.

رئیس ستاد اجرایی‌سازی ﺳﻨﺪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻠﻰ ﻓﻨﺎورى‌ﻫﺎى خلاق، فرهنگی و ﻧﺮم، عامل دوم به وجود آمدن این ضعف را «فقدان شرکت‌های بزرگ تولیدکننده محصولات رقابت‌پذیر» ذکر کرد و گفت: برای مرتفع شدن این مانع، راهبرد «حمایت از رشد مجموعه‌های تولیدکننده پویانمایی و بازی دیجیتال» پیشنهاد داده شده است.

کرمی، عامل سوم را به «عدم بهره‌برداری از بازی‌های دیجیتال در سایر حوزه‌های کاربردی و فناورانه» مربوط دانست و اعلام کرد: برای رفع این معضل، «حمایت از کاربردپذیری بازی‌های دیجیتال» ضروری به نظر می‌رسد.

کتاب

دبیر ستاد توسعه فناوری‌های نرم و توسعه صنایع خلاق معاونت علمی، چالش پنجم را «نابسامانی نظام تولید، توزیع و ترویج کتاب» عنوان کرد و افزود: نتیجه ایجاد این وضعیت نابسامان، «ضعف صنعت نشر» است و راه نجات از این وضعیت، «توسعه فناوری‌های نوین ترویج کتاب» خواهد بود.

موسیقی

کرمی، چالش ششم را به «بلاتکلیفی موسیقی» که طی سالیان اخیر، با واکنش‌های گسترده‌ای مواجه بوده است، مرتبط دانست و گفت: «نبود راهبرد مشخص در حوزه موسیقی»، اصلی‌ترین عامل ایجاد این بلاتکلیفی عنوان شده و راهبرد آن نیز «تقویت موسیقی‌های ملی و محلی بسط‌دهنده ارزش‌های اسلامی و ایرانی» است.

اسباب‌بازی و نوشت‌افزار

مشاور معاون علمی و فناوری رئیس جمهوری، «ناکارآمدی بازار اسباب‌بازی‌های سالم و نوشت‌افزار ایرانی» را چالش هفتم عنوان کرد و گفت: عامل ایجاد این ناکارآمدی، «ضعف در نامورسازی اسباب‌بازی و نوشت‌افزار ایرانی» شناخته شده و راهبرد رفع آن، «حمایت از شکل‌گیری برندهای معتبر و خوش‌نام در صنعت اسباب‌بازی و نوشت‌افزار ایرانی» است.

پوشاک

کرمی، چالش پایانی صنایع فرهنگی را مربوط به «ناکارآمدی بازار صنعت پوشاک» دانست و اعلام کرد: در سند تحول دولت مردمی، عامل پیدایش این ناکارآمدی، «رویکرد سنتی حاکم بر بازار تولید پوشاک» ذکر شده و راهبرد خروج از این وضعیت، «ارتقای فناورانه و تقویت زنجیره ارزش صنعت پوشاک» اندیشیده شده است. همان گونه که مطلعید، در ایران مصرف صنایع فرهنگی به ویژه در صنعت بازی، در حال افزایش سریع است که باید از شکل مصرف کننده صرف، به حوزه تولید نیز ورود خوبی داشته باشیم.

در این سند تلاش شده تا با ارائه راهبردهایی اجرایی و متناسب با جامعه فرهنگی کشور، به دستاوردهایی جدی در زمینه احقاق این راهبردها و بیرون آمدن شاخص‌های صنایع فرهنگی از برخی ناکارآمدی‌ها و ضعف‌هایی که به‌عنوان چالش به آنها پرداخته شد، دست یافته شود تا این صنایع کاربردی و مهم را به جایگاه حقیقی خود برساند و برای این منظور همکاری‌هایی را با معاونت فرهنگی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی آغاز کرده‌ایم و کارگروه‌هایی نیز در حال شکل گیری است.

مرکز ارتباطات و اطلاع‌رسانی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری

#17